Κάτι Συμβαίνει με την Ελένη (Το Μπισκοτάκι)

Επιστρέφοντας από το νησί μέσα στο πλοίο, καθόμουν σε εκείνα τα σαλονάκια τα κόκκινα, μασουλώντας με τρόπο ομολογουμένως ενοχλητικό τα πατατάκια μου. Η μέρα καθημερινή και έτσι το σαλόνι ήταν μισοάδειο (ή μισογεμάτο, κατά τους απαισιόδοξους).

Σε μια στιγμή εμφανίστηκε ένα κοριτσάκι με εμφανές νοητικό πρόβλημα – η Ελένη – και άρχισε να περιδιαβαίνει στο χώρο. Κοντούλα, με ένα μαλλί κομμένο καρεδάκι και τα δοντάκια τα μπροστινά να πετάνε, φαινόταν ίσαμε είκοσι χρονών, θα πρέπει όμως να ήταν αρκετά μεγαλύτερη. Σταματούσε σε κάθε τραπεζάκι και ακολουθούσε ο εξής διάλογος:
– Καλημέρα παιδάκι! Πού πας?
– Στον Πειραιά.
– Και μετά?
– Μετά θα πάω σπίτι μου.
– Και μετά?
– Μετά θα πάω στη δουλειά μου.
– Εγώ??

Από αυτό το σημείο και πέρα, ο διάλογος άρχιζε να διαφοροποιείται ανάλογα με το τραπεζάκι. Οι περισσότεροι άρχιζαν να τα μασάνε – κανείς δε θέλει να βρίσκεται αντιμέτωπος με άβολες ερωτήσεις. Γιατί ο υγιής πολίτης, έχει άποψη και απάντηση έτοιμη για όλα: από τον Χόκινγκς μέχρι τον Ψωμιάδη, από την Μακεδονία μέχρι τη Φουρέιρα και από τα φυτοφάρμακα μέχρι τις βαθύτερες αιτίες της δυσμηνόρροιας.
Δεν μπορείς, κοπέλα μου, να έρχεσαι εσύ και να μας πετάς ένα “Εγώ?” και να μας αφήνεις μαλάκες, δεν είναι και πολίτικαλι κορέκτ, καταλαβαίνετε.

Σταχυολογώντας τις απαντήσεις, αυτές περιλάμβαναν ενδεικτικά “Και εσύ θα πας στον Πειραιά” (δεν το λες και αποκάλυψη, αν σκεφτείς ότι το καράβι πήγαινε κατευθείαν Πειραιά), “Εσύ να πας στην μαμά σου που σε περιμένει” (το σάλτα γαμήσου, μασκέ, με φορεσιά μητριάς Χιονάτης), και άλλα τέτοια ευφάνταστα.
Μόνο μια γριά της είπε της Ελένης:
“Εσύ θα κάτσεις εδώ μαζί μου και εγώ θα σου δώσω ένα μπισκοτάκι”.
Η Ελένη ρώτησε “Να κάτσω? Σε πειράζει?”, η γιαγιά την τράβηξε από το χέρι και την έκατσε δίπλα της, ξετυλίγοντας τα γεμιστά Παπαδοπούλου.
Από τις γιαγιάδες αυτές, που αν είχε πρόχειρο ένα γκαζάκι κι ένα τηγάνι, θα της έφτιαχνε της Ελένης επιτόπου και δυο αυγά μάτια με πατατίτσες τηγανητές και θα της κρέμαγε και πετσετούλα καρώ στο λαιμό, να μη λερωθεί το φορεματάκι της.

Η μικρή έφαγε με χαρά το μπισκοτάκι και γέμισε ψίχουλα, η γιαγιά της λέει πάω να σου φέρω χαρτοπετσέτα, η μικρή ρώτησε “Εγώώώ?”, η γιαγιά την καθησύχασε “εσύ θα κάτσεις εδώ και θα φας άλλο ένα μπισκοτάκι μέχρι να έρθω” και κάπου εκεί, σε αυτήν την ερώτηση, σε αυτά τα σπαρακτικά τρία γραμματάκια “Εγώώ??”, ήταν σαν να άκουσα τα εγώ όλου του κόσμου.
Την Ελένη δεν την ενδιέφερε πού πας, ούτε πού θα πας μετά, και μετά και μετά, ούτε αν σε πειράζει που θα κάτσει δίπλα σου.
Το μεγάλο της ερώτημα είναι η ίδια που πάει, πού θα πάει, τι της συνέβη, τι θα της συμβεί. Αυτό είναι το θέμα της.
Κι αν εσύ ξέρεις που πας, πιθανόν να ξέρεις που πάει και εκείνη.

Περίπου δηλαδή όπως όλοι μας. Που ρωτάμε τον άλλον, τι κάνεις, πώς πας, πού πάς, αλλά δεν ακούμε, στο τέλος-τέλος δε μας νοιάζει.

Πέθανε η μάνα σου, η γιαγιά σου, η πεθερά σου, ο σκύλος σου? Τέλεια. Αφού δεν πέθανες και εσύ, να πάμε τώρα και στα δικά μου?

Μην ακούς αδερφέ που σε ρωτάω τι κάνεις, ρητορική είναι η ερώτηση, μαλάκας είσαι? (κι αυτή ρητορική ερώτηση).
Έχεις προβλήματα, τι να πεις και εσύ, τα χίλια δίκια, το καταλαβαίνω, αλλά αδερφέ μου γλυκέ, πώς να σου το πω να καταλάβεις, στα παλαιά μας τα υποδήματα.
Στον γκιώνη μας, που λέμε και στο Ζευγολατιό.

Αν η απάντηση είναι ότι εσύ έχεις προβλήματα, τότε μάλλον δεν έχεις καταλάβει την ερώτηση.
Τώρα δε μιλάμε για σένα, για μένα μιλάμε, απλώς το κάνουμε πιο ευγενικά και πολιτισμένα.
Σαν την Ελένη.
Την Ελένη που έχει τις αγωνίες της και εμείς που έχουμε τις δικές μας.
Και ναι, κάτι συμβαίνει με την Ελένη.
Κι όχι μόνο με την Ελένη.
Στα καλά νέα, δε χρειάζεται τελικά να είσαι κοντός με μεγάλο κεφάλι και πεταχτά δόντια για να φέρεσαι σαν αυτιστικός.
Μπορείς και όπως είσαι.
Στα κακά νέα, σήμερα έχουν σφίξει οι ζέστες.
Δεν είναι η στιγμή για ψυχοπλακώματα.
Παρατήστε τα όλα, αρπάξτε μια πετσέτα, ένα μαγιό και βουρ για θάλασσα.
Και καθώς θα πηγαίνετε στην παραλία, μόνο ένα πράγμα θέλω να σκεφτείτε:
Εγώ???

* Η ζωγραφιά: με την επιστροφή του Βασίλη εκ των διακοπών.

** Μουσική Υπόκρουσις: Το Μπισκοτάκι – Γιάννης Λογοθέτης